Монголд үйлдвэр хэрэгтэй юм уу?

         Монголд ер нь ямар нэгэн юм үйлдвэрлээд хэрэг байна уу гэж хааяа бодогдох юм. 2011 оны байдлаар 36'005'800 малтай Монгол улсад махаа ч идэж чадахгүй яваа хүн байна гэхээр сайхан сонсогдож байна уу? Гурилын үнэ дээд зэргийнх 800-929 төгрөг, 1-р зэргийнх 600-799 төгрөг, 2-р зэргийнх 480-622 гэсэн сүүлийн үеийн статистик мэдээг харахад боломжийн үнэ мэт санагдсан. Харин махны хувьд яагаад ийм өндөр үнэтэй байгааг л гайхаад байна. Мэдээж бидний гар дээр ирж буй махны үнэ нь тээвэрлэлтийн хөлсийг нэмсэн байж таараа. Тэгэхээр махны үнийг малчид барьж байна гэсэн үг. Ченжүүд биш шүү. Юм л болвол хэдэн муу борлуулагч, тээвэрлэгчид рүүгээ дайраад л үнэ нэмлээ новширлоо гээд байх юм.

Манайд байдаг махны үнэ бол гадаадад байдаг үс ноосгүй, шивтэр ханхалдаггүй махны үнэ. Гэтэл манай мах ямар ч эрүүл мэндийн баталгаагүй, гаргачихаад л шууд портер дээр ачаад авч ирээд дээгүүр нь бакальтай баахан гишгэж гишгэж зардаг. Тэрүүгээр нь хоол хийхээр үс ноос гарч ирдэг бүр шороо ч зажлагддаг. Тэгсэн хэрнээ яагаад тийм үнэтэй байна вэ? Хэрвээ уут савалгаатай, ямар ч үс ноосгүй, эрүүл мэндийн баталгаатай мах байвал ийм үнээр мах авахад харамсаад байх юм ер алга.

Уг нь мах хамгийн хямд байвал бусад бүх бараа үнэтэй байсан ч хамаа алга. Тэгээд ч 36-н сая малаар юу хийх гээд байгаан? Цөлжилт гээд л яриад байдаг.

Миний бодлоор Монголд фермийн аж ахуй л их дутагдаж байгаа юм шиг санагддаг. БНСУ л гэхэд хонины махаа Австралиас, үхрийн махаа Америкаас импортлодог. Яагаад Монголоос авахгүй байгаа юм? Ойлгомжтой шд. Үс ноостой, шивтэр ханхалсан учраас. Харин бид энэн дээр дүгнэлт хийгээд өөрсдийн махаа яаж дэлхийд борлуулах вэ? Дэлхийд биш юм аа гэхэд гадагшаа гаргадаг болгоё лдоо. Бидэнд 20-н сая мал байхад л болоо. Үлдсэнг нь экспортоор гаргая лдаа. Экспортонд гаргахаар чанартай махыг үйлдвэрлэе лдээ. Хэзээ болтол үс ноосоо идэх юм бэ?

Нэг юм хэлэхэд австри, австрали хонины махыг угаачихсан байдаг ч гэсэн Монгол махнаас илүү зөөлөн, амттай байдаг юм билээ. Тэгэхээр бидний мал аж ахуй хаана явнааа?