Хүний төдийгүй амьтдын хувьд хүртэл сонголт байдаг байх нь байна. Хүний хувьд илүү их мэдрэмж, туршлага, боловсрол шаарддаг бол амьтдын хувьд зөв буруу, цаашдын ирээдүй гэлтгүй байгалийн жамаар нь сонголтыг хийлгүүлдэг. Тугал руу нь чоно дайрч байгааг харж байгаа үнээний тухай төсөөлөөд үзье. Хэрвээ чоно ганцаараа бас жижигхэн биетэй бол үнээ дайрч очоод 1-ийгээ үзэх нь ойлгомжтой. Харин олон бол түүнийг хаяад явахаас өөр аргагүй. 2-ийг золиослосноос 1-г золиослосон нь илүү дээр биздээ? Болдог бол ямар ч золиосгүй 2 талын ашиг сонирхолыг биелүүлэх юмсан. Гэвч тийм юм байдаггүй нь харамсалтай. Энэ үеийг бодоод үзвэл 1 талаараа чононы зөв. Тэр чоно ч гэсэн бэлтрэгтэй тэр бэлтрэгэнд нь хоол хүнс хэрэгтэй тийм болохоор түүнийг буруутгах аргагүй. Энүүгээрээ юуг хэлэх гээд байна вэ гэвэл сонголт хамгийн чухал юм. Яг одоо хийж байгаа сонголтноос нь ч хамаарч магадгүй өмнө нь хийсэн сонголтоос чинь хамаарч та яг одоо бас л нэг сонголттой нүүр тулчихсан сууж байгаа.
Нэг ийм жишээ байлгаж болж байна:
Нэг хүний төрсөн өдөр боллоо. Та тэр хүнийг таньдаг болох таньдаггүй болох 2 сонголт байсан. Гэхдээ та таньдаг болох сонголтыг хийсэн учраас түүний төрсөн өдөрт уригдана. Дахиад сонголт гарч ирнэ. Энэ бол та архи уухуу? Уухгүй юу? гэдэг. Энэ үед тухайн үеийн сэтгэл хөдлөлөөрөө хандаад архи уухыг сонголоо гэж бодоё. Бодвол сурсан зангаараа хэтрүүлээд ууна. Энэ бас л сонголт. Харин маргааш нь болсон толгойны тань өвчин тэр хүнийг таньдаг болоё гэсэн сонголтоос болсон байнаа гээд таньд хэлвэл ямар байна???
(Мэдээж энэ дунд зөндөө сонголтыг орхигдуулсан)
Тэгэхээр ирээдүйгээ ямар байхыг тухайн үеийн тухайн нөхцөлд шийддэг гэсэн үг. Яг одоо миний гэдэс өвдлөө гэж бодоё. Тэгвэл яг одоо надад 2 сонголт гарч ирнэ. Тэвчих, 00 руу шээс алдан гүйх, эм уух, эсвэл газар дээрээ бла бла. Газар дээрээ бла бла гэдгийг нь сонгоё лдоо. Тэнэг царайлаад. Би тэр сонголтоос болж гэрээрээ дүүрэн бла благийнхаа үнэрийг тараана. Ингээд дуусч байвал сайнсан. Гэтэл өмд, цамцаа угаах, үнэр арилгах энэ тэрээ гээд л зөндөө нөгөө сонголтоос үүсэн зүйлүүд гараад ирнэ. Энэ бүхнийг зайлуулах сонголт байсан уу?
Харин та яг одоо ямар байна юу хийж яваа чинь таны л хийсэн сонголт. Мэдээж та энэ нөхцөл байдлыг сонгоогүй нь ойлгомжтой. Энийг таны сонголтоос үүссэн нөхцөл байдал (СҮНБ) гэж нэрлэе. За тэгээд цааш нь явцгаая. Та яг одоо хүртэл өөрийнхөө СҮНБ-аар л ямар нэг зүйл хийж байна. Үүнтэй зэрэгцүүлээд нэг онигоо ярьж өгье яг зэрэгцүүлээд уншаад яваарай. :-P
Ойн амьтад нийлээд онгоц унаад аяллаар явж байж лдээ. Гэтэл онгоц удирдах хэсэгт нэг хэрээ очцон хамаг товчлуур энээ тэрээг нь дараад ёстой далдайж далдаганахыг үзүүлж байна гэнэ. Тэгэхээр нь туулай очоод та юу хийж байгаан?
Зүгээр л далдаганаж байна. Чи хамт далдаганхуу? гэжээ. Туулай ч зөвшөөрч баахан далдаганаж гарав. Тун удалгүй онгоц өндрөө алдаж сүйрэх аюулд тултал туулай сандраад хэрээ ахаа одоо яахуу гэж. Хэрээ юу гэхэв дээ. Нисээд гарч ирснээ чадахгүй байж үхсэндээ далдаганадаг тэнэг бацаан бэ гээд яваад өгч.
Энд нэг хатуухан зүйлийг өгүүлж байна нөгөө л нэг лайтай дээрээс хойш яриад байгаа сонголтын талаар. Үр нөлөө цаашид юу болохыг тооцоолоогүй сонголт хийсэн учраас хөөрхий туулай үхэж байна. Энэ бүхнээс харахад сонголт юуг өөрчилж болохыг таныг хэн болохыг таныг хэн байхыг хүртэл шийддэг гэсэн үг.
Гэхдээ мань мэтийн сонголт учиргүй лаг байна гэж юу байхав. Өөрийгөө л газар дээр нь бла бла болгочихгүй бол. Харин сонголт сонголтын дотроос хамгийн аймшигтай, инээдтэй, баярлууштай, уйлаан майлаантай нь улс төрийн сонголт. Доор нэг үг зохиогоод биччихсэн.
Энгийн хүний нэг л буруу сонголт гэр бүлээ сүйрүүлж бусниулах аюул учруулдаг бол улс төрч хүний нэг л буруу сонголт улс орныг сүйрүүлж олон сая хүний амьдралыг цаас мэт болгох АЮУЛТАЙ!!!
Dain bol ard tumnii bish ula turiin songoltoos uussen nuhtsul bdal
ReplyDeleteБидний ядуу буурай байгаа байдал улс төрөөс л хамаарч байгаа гэх гээд байна уу?
ReplyDeleteТөгсгөлийн үг маш их таалагдлаа. амжилт
ReplyDelete